VUB start verlichtingsexperiment over ‘welbevinden in de openbare ruimte’

Wetenschappelijke enquête

Verlichting bepaalt voor een groot deel hoe we ons voelen. Door de lichtomstandigheden doorheen de dag aan te passen, verandert onze mood. Natuurlijk licht houdt ons actief, zacht en warm licht helpt ons te ontspannen. Maar hoe zit dat met publieke ruimtes? Heeft verlichting ook daar invloed op onze emoties en welbevinden? Dankzij de wetenschappelijke enquête van Iris Pissens krijgen we daar meer inzicht in. Iris werkt als onderzoeker bij de groep Merlin van MOBI (faculteit Ingenieurswetenschappen). “Er is al heel wat onderzoek verricht naar de impact van verlichting op mensen – maar die zijn altijd gericht op interieurverlichting. Daarnaast is er veel informatie beschikbaar over de weldaad van groene ruimtes voor onze gemoedstoestand en gezondheid. Maar de factor licht in publieke zones blijft daar al te vaak buiten beeld. Hoe mensen de ruimte rondom ervaren, heeft impact op hun emoties en hun welzijn. En verlichting speelt daarbij een cruciale rol.”

Welke emotie ervaren we bij verlichting in de openbare ruimte?

Pixabay - Welke emotie ervaren we bij verlichting in de openbare ruimte?

Burgerparticipatie

De survey wordt gevoerd in verschillende etappes. “Eerst kan iedereen online deelnemen via een vragenlijst. Hoe zien plekken waar we ons graag ontspannen eruit? Welke emotie ervaren we bij verlichting in de openbare ruimte? Welke herinnering hebben we eraan? Daarna lanceren we een eerste experiment. Mensen komen op afspraak langs in een proefomgeving. Daar laten we hen de verlichting aanpassen, zodat ze een gevoelsmatige vergelijking kunnen maken. We kijken naar hoe ze ruimtes ervaren en welke invloed dat heeft op hun gemoed. Vervolgens zetten we dat experiment open voor iedereen, op een openbare plek. Daar kunnen mensen zelf deelnemen aan dit tweede experiment en worden ze er echt in ondergedompeld."

Herstelplekken

Precies dat laatste wordt nu opgestart. Tussen de U-Residence en gebouw L komt een volgend onderdeel van de Living Campus walk de HER-installatie (Health and Environment Revitalization) die voorziet in een rustige, groene ruimte met zitbanken. Opvallend is dat de installatie de bezoeker toelaat na zonsondergang de verlichting via een app naar eigen gevoel ​zelf aan te passen. “Het is echt de bedoeling dat mensen de ideale verlichtingssituatie creëren voor zichzelf. Het is bijna een vorm van meditatie: een zintuiglijke ervaring die mensen voor zichzelf kunnen optimaliseren. Door het perfecte omgevingslicht te bepalen, willen we bekijken wat verlichting in de openbare ruimte doet met mensen. We merken dat kleine onbenutte ruimtes soms door een aantal eenvoudige ingrepen toch kunnen ingericht worden als ‘herstelplekken’ voor het publiek. In essentie willen we beter begrijpen hoe we zulke kleine ruimtes optimaal kunnen toepassen en benutten.”

De installatie wordt opgebouwd op een plek waar veel mensen voorbijkomen

VUB - De installatie wordt opgebouwd op een plek waar veel mensen voorbijkomen

Extra zichtbaarheid

De ligging van het experiment aan de zijgevel van gebouw L (nachtingang Basic Fit) aan de Generaal Jacqueslaan is strategisch interessant, want het ligt net op campus, maar toch in de nabijheid van een zeer drukke verkeersader. “We hebben ervoor gekozen om de installatie op te bouwen op een plek waar veel mensen – zowel van VUB als inwoners van Brussel – voorbijkomen. Dat zorgt voor extra zichtbaarheid naar het publiek, en dat werkt uitnodigend om deel te nemen aan het experiment.” besluit Pissens.

Het experiment loopt vanaf maart tot mei 2024 en wordt mogelijk gemaakt door een samenwerking met privé-partner Schreder en het Departement Infrastructuur van de VUB.

Bron: VUB