Denemarken wint de Green Cities Europe Award 2023

Voor groenere steden

De Green Cities Europe Award zet jaarlijks de beste stedelijke vergroeningsprojecten in Europa in de schijnwerpers. Het doel is om inspirerende projecten te belonen die uitstekend gebruik maken van planten en groene oplossingen om klimaatverandering tegen te gaan, het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan en de sociale cohesie en het lokale stadsleven te verbeteren.

De Green Cities Europe Award is een initiatief van de European Nurserystock Association (ENA) die zich samen met boomkwekerij-organisaties heeft verenigd in het internationale programma Green Cities Europe. Dertien Europese landen (België, Bulgarije, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Polen, Portugal, Nederland en Zweden) werken samen om de toegevoegde waarde van groen in de stedelijke omgeving te benadrukken. In ons land kiest de Sierteelt- en groenfederatie AVBS het project uit in samenwerking met het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM).

Dertien Europese landen werken samen om de toegevoegde waarde van groen in de stedelijke omgeving te benadrukken

Eén: ‘Basecamp Lyngby’ in Kopenhagen

‘Basecamp Lyngby’ kaapte dit jaar de hoofdprijs weg. Het project bevindt zich in een buitenwijk van Kopenhagen en is ontworpen als wooncomplex voor studenten en senioren. De vakjury sprak zich bijzonder lovend uit over de samenhang in de architectuur van het gebouw en de omgeving: “Het is een zeer indrukwekkende aanpak om de architectuur en het landschap in zo’n harmonie te ontwerpen met een duurzame aanpak.” Vooral het sociale aspect wist de jury te overtuigen - als bewoners hebben studenten en senioren veel (buiten)ruimte om elkaar te ontmoeten – maar ook de gerichte aanpak van de biodiversiteit, met sterk uiteenlopende, vaak inheemse beplanting, kreeg een open doekje.

Twee: Montreynaud in Saint-Étienne

Op plaats twee eindigde Frankrijk met een groot stadsvernieuwingsproject in de sociaal achtergestelde wijk Montreynaud in Saint-Étienne. De wijk werd getransformeerd door vergroening en biedt volgens de jury “een treffend voorbeeld van het transformeren van de betonnen omgeving in de stad in leefruimtes die betekenis toevoegen aan het leven van mensen.” In de positieve juryrapporten doken ‘sociaal’, ‘economie’ en ‘klimaat’ veelvuldig op.

Drie: vergroening binnenstad Utrecht

Nederland nam deel met een combinatie van drie grootschalige vergroeningsprojecten in de stad Utrecht en kreeg daarvoor de derde prijs. De stad laat zien dat ze logistieke ruimte (sporen en wegen) vervangt voor groen en blauw (parken en water). Vooral de vergroening van de binnenstad en het terugbrengen van het water van de Catharijnesingel spraken in het voordeel van Utrecht. De jury ziet dit als het creëren van verbindingen voor zowel mensen als flora en fauna en looft “het ontmantelen van de barrières die werden opgelegd door snel rijdend verkeer en het vervangen van deze barrières door voetgangersvriendelijke, gemeenschappelijke en met natuur geïnfundeerde ruimten”. Ook de klimaatadaptatie en de economische en toeristische waarde voor de stad scoorden positieve punten.

Belgische Tuinstraten

België werd vertegenwoordigd door het project ‘Tuinstraten Antwerpen’ dat in 2017 in het leven werd geroepen om het hoofd te bieden aan klimaatveranderingen. De stad nam een aantal initiatieven met het oog op een geïntegreerd, co-creatief stedelijk planningsproces dat de naam 'tuinstraten' meekreeg. Deze ‘straten’ hebben als doel het maximaliseren van groen, een blauw/groene infrastructuur en sociale cohesie. Het deelnemende project is nog maar de start van het ambitieuze plan. "Wat wij gerealiseerd hebben is niet superduur of onrealistisch”, geeft projectverantwoordelijke Marianne Hubeau (stad Antwerpen) aan. “Binnen de (her)aanleg van een stad of gemeente kan iedereen hiervoor kiezen. De opschalingsmogelijkheden zijn gigantisch."

Hubeau's droom is dat we op termijn niet meer spreken van tuinstraten, maar elke werf in straten of pleinen volgens deze principes wordt aangepakt. “Een straat her-aanleggen is anders dan een prestigieus miljoenenproject. Ook andere gemeenten en steden kunnen bij ons inspiratie komen opdoen. Het hoeft niet altijd veel meer geld te kosten. Hoe meer tuinstraten, hoe beter voor iedereen.”