Houten bijgebouwen als tuinkantoor: hype of blijver?

The lucky few werkten al regelmatig van thuis uit voor het coronavirus ten tonele verscheen, maar heel wat werkgevers hielden de boot toen nog af. Ze dachten dat hun werknemers alleen maar productief zouden zijn als ze voortdurend geobserveerd en gecontroleerd werden. Velen hebben hun mening intussen herzien; hun medewerkers bleken minder onbetrouwbaar dan ze dachten.

Thuiswerken heeft voor- en nadelen. Voor taken die veel concentratie vragen en voor de behandeling van inhoudelijke dossiers bleek het ideaal. Die taken werden thuis zelfs sneller en beter uitgevoerd dan op kantoor. Hoewel de nood aan persoonlijke interactie van persoon tot persoon varieert, blijft regelmatig onder collega’s zijn belangrijk voor het welzijn, de uitwisseling van kennis en de teamgeest. De virtuele tools die vandaag ingeburgerd zijn kunnen dit slechts deels opvangen. Altijd thuiswerken is dus geen goed idee, maar afwisselend op kantoor en elders werken is dat wel.

Hybride werken is wat mensen willen

Steelcase, de grootste fabrikant van kantoormeubilair in de VS, heeft sinds het uitbreken van de pandemie onderzocht hoe en waar mensen in de toekomst willen werken. Meer dan 32.000 mensen uit 10 landen namen deel aan het onderzoek. De uitkomst is duidelijk: in de toekomst zal er zowel op kantoor als op andere locaties gewerkt worden. Die andere locatie kan een co-workplek zijn, een leuke koffiebar of de privacy van je eigen huis of tuin.

Dat thuiswerken niet terug een randfenomeen wordt, blijkt ook al uit de nieuwe regeling die de fiscus en de sociale zekerheid uitwerkten. Voortaan kan een werkgever een onbelaste onkostenvergoeding voor thuiswerk uitbetalen aan werkgevers die regelmatig thuiswerken (lees: minstens vijf dagen per maand). Een ergonomische bureaustoel, bureaumeubilair of een tweede scherm als extralegaal voordeel kan ook.

Tuinkantoren in bijgebouwen

Naast een betere concentratie biedt thuiswerk nog heel wat andere voordelen. Wie zich niet meer dagelijks naar zijn werk moet verplaatsen, spaart heel wat tijd uit. Velen zien het als dé oplossing voor de fileproblematiek en het levert een mooie daling in CO2-uitstoot op. De filestress kan je met thuiswerken vermijden, maar heel wat mensen ondervonden al vrij snel dat thuiswerken zijn eigen vormen van stress met zich meebrengt. Wie aan de keukentafel werkt, ziet ook de rommel in de keuken en de afwas die dringend moet gebeuren. Omgekeerd is de verleiding groot om tijdens het koken nog snel wat mails te beantwoorden. En dan zijn er nog huisgenoten die je misschien voortdurend storen tijdens je werk.

De grens tussen werk en privé vervaagt, en hoewel dat in het begin oplucht, is het op lange termijn nefast. Uiteraard zijn hier oplossingen voor te bedenken en een tuinkantoor is er daar eentje van. “Een tuinkantoor zorgt net als ieder ander kantoor voor een psychologische barrière tussen je werk en je privéleven. Je kunt een deur achter je dichttrekken en het werk letterlijk achter je laten”, vertelt Kris Adriaenssens.

De helende kracht van de natuur

Daarnaast is er nog het gegeven dat de natuur wonderen kan doen voor onze mentale en fysieke gezondheid. De wetenschap ontdekt gaandeweg waarom dat zo is.

“De natuur stimuleert de beloningsneuronen in je hersenen. Het schakelt de stressrespons uit, wat betekent dat je lagere cortisolniveaus hebt, een lagere hartslag en bloeddruk, en een verbeterde immuunrespons”, schreef Harvard-arts Eva M. Selhub, coauteur van Your Brain on Nature. Blootstelling aan de natuur blijkt voor meer positieve gevoelens, creativiteit en focus te zorgen en het herstelt de geest van de mentale vermoeidheid van het werk. Daar hebben bedrijven uiteraard ook oren naar. Microsoft liet bijvoorbeeld een paar indrukwekkende boomhutten bouwen waarin medewerkers kunnen werken en vergaderen. Niets staat je in de weg om het voorbeeld te volgen, toch?

Vrij grote investering

“Het thema krijgt veel aandacht, maar vandaag loopt het nog niet zo’n vaart”, vertelt Kris. “Het feit dat er vaak een meldings- of vergunningsplicht is, remt mensen af en het blijft een vrij grote investering. Je moet wel zeker van je stuk zijn.”

Om dat laatste op te vangen, zijn verplaatsbare constructies een goed idee. Heb je het kantoor niet meer nodig, dan kan het elders nog een tweede leven krijgen. Op die manier past het tuinkantoor meteen mooi in een circulaire economie. Als zelfstandige kan je er eentje leasen en een werkgever zou het als extralegaal voordeel kunnen aanbieden, in de plaats van een wagen bijvoorbeeld. Er zit dus zeker toekomstmuziek in, maar we zullen er niet van vandaag op morgen met z’n allen eentje in huis halen.

Aandachtspunten voor tuinkantoren

Hoe pak je de bouw van zo’n tuinkantoor best aan? Eerst en vooral kies je een geschikte constructiemethode. Wecube experimenteerde bijvoorbeeld al met sandwichpanelen, houtskeletbouw en CLT panelen. Er is niet één juiste werkwijze, het is een kwestie van vinden wat voor jou het beste werkt. Hou voor het ontwerp rekening met het soort job dat de thuiswerker nu uitoefent en bevraag zijn of haar toekomstperspectief.

Wie mensen moet ontvangen of veel materiaal nodig heeft bij de uitoefening van zijn job heeft een grotere ruimte nodig. Voldoende daglicht is een must, zorg dus voor voldoende ramen, maar vermijd dat het licht rechtstreeks op het computerscherm valt.

Last but not least: streef naar het comfortniveau van een woning. Een tuinkantoor zal veel frequenter en intensiever gebruikt worden dan een bijgebouw waarin je ontspanning opzoekt. Het moet voldoende geïsoleerd en geventileerd zijn en je moet het eenvoudig kunnen verwarmen.

Er zijn nog wat aandachtspunten:

• Zorg voor voldoende stopcontacten en plaats ze doordacht. Niets zo vervelend als net niet met je oplader bij het stopcontact kunnen, of je gsm niet kunnen beantwoorden omdat je hem aan de andere kant van de ruimte moet opladen.
• Voorzie een internetaansluiting of een wifi-versterker.
• Voorzie voldoende lichtpunten en hou er rekening mee dat het bureau voldoende verlicht moet kunnen worden.

Zo maak je het verschil

Het hoeft natuurlijk niet te stoppen bij een constructie die alles in zich heeft om er op een efficiënte en comfortabele manier in te werken, als vakman heb je alles in huis om ook het interieur tot in de puntjes te verzorgen. Waarom zou je bijvoorbeeld geen bureaublad op maat – en op de juiste hoogte – integreren in het tuinkantoor?

Nog beter: zorg ervoor dat er ook staand gewerkt kan worden. Zitten wordt wel eens het nieuwe roken genoemd, en steeds meer mensen beseffen dat een zittende levensstijl allerhande kwaaltjes in de hand werkt. Een standing desk boost de creativiteit en productiviteit, zorgt voor een betere doorbloeding en minder rugpijn. Een juiste hoogte is cruciaal: het werkblad komt op ellebooghoogte, waarbij je ellebogen een hoek van 90° vormen met de vloer. Voor een persoon die 1,8 m groot is, moet het bureau bijvoorbeeld ongeveer 111 cm hoog zijn. Voorzie op de juiste plekken een kabeldoorvoer. Opladers, hoofdtelefoons, schermen, kabels en printers op een zo esthetisch mogelijke manier integreren, is een uitdaging, maar daarmee til je het interieur wel naar een hoger niveau.

Een rustige werkplek doet wonderen voor de geest. Met de juiste legplanken tegen de muur of een bibliotheek op maat maak je het geheel helemaal af.