Kies het juiste gazon voor een kind- en diervriendelijke tuin
Criteria
Afhankelijk van het doel van het aan te leggen grasveld, hebben we keuze uit verschillende samenstellingen graszaad. Belangrijke criteria zijn onder meer de tolerantie tegen betreding, de ligging van het veld (schaduwtolerantie), ziekteresistentie en vanzelfsprekend de kwaliteit. Vooraleer de samenstelling te kiezen bekijken we even de mogelijke grassoorten en hun eigenschappen.
Grassoorten
Engels raaigras (Lolium perenne)
- Voordelen: het gras ontkiemt snel, groeit goed en heeft een hoge betredingstolerantie. Het vormt dichte, glanzende graszoden met een eerder grove structuur (breedbladige grassprieten). Het kan vrij goed tegen droogte en blijft ook in de zomermaanden frisgroen.
- Nadelen: het gras moet regelmatig gemaaid en bemest worden en is minder geschikt voor schaduwrijke plekken.
- Toepassing: geschikt voor sport- en speelgazons, minder geschikt voor siergazons.
Veldbeemdgras (Poa pratensis)
- Voordelen: het gras heeft een sterk wortelgestel en vormt dankzij de ondergondse uitlopers een stevige, dichte zode. Het is standvastig en prima bestand tegen betreding en droogte in de zomer. Het heeft weinig onderhoud nodig en ligt aan de basis van een stabiele en constante grasmat.
- Nadelen: eerder trage ontkieming en zeer trage begingroei, waardoor het niet geschikt is voor doorzaaien. Veldbeemdgras is vrij gevoelig voor ziekten.
- Toepassing: sportvelden, speelgazons, openbaar groen, golftees en -fairways.
Roodzwenkgras (Festuca rubra)
Roodzwenkgras vormt een dichte zode met een fijne structuur en bestaat in drie varianten: gewoon roodzwenkgras (Festuca rubra commutata), roodzwenkgras met forse uitlopers (Festuca rubra rubra) en roodzwenkgras met fijne uitlopers (Festuca rubra trichophylla).
- Voordelen: het gras groeit goed op vochtige en schaduwrijke plekken en heeft een hoge sierwaarde. Het gras vormt een dichte, zachte zode en is geschikt voor zeer grote oppervlakken. Gezien het een traaggroeiende soort is, moet men minder vaak maaien.
- Nadelen: minder goed bestand tegen regelmatige betreding, vatbaarder voor ziekten en trage kieming.
- Toepassing: siergazons en schaduwgazons. In combinatie met Engels raaigras en veldbeemgras kan het ook voor speel- en sportgazons. Festuca rubra rubra wordt ook gebruikt in bermmengsels en openbaar groen.
Hardzwenkgras (Festuca cinerea)
- Voordelen: geschikt voor droge en zanderige ondergrond. De open zode en de grote droogtetolerantie maakt het gras eerder geschikt voor bermen. Hardzwenkgras ontkiemt en groeit traag, waardoor het ook goed kan overwinteren. Het gras is ook goed bestand tegen ziekten.
- Nadelen: gevoelig voor betreding. Lage sierwaarde.
- Toepassing: openbaar groen, vooral bermen en dijken, en als siergras (niet siergazon!).
Rietzwenkgras (Festuca arundinacea)
- Voordelen: dankzij de intensieve en diepe worteling is het zeer goed bestand tegen (extreme) hitte en droogte. Rietzwenkgras vormt een dichte zode met een hoge betredingstolerantie en doet het ook prima in schaduwrijke omgevingen.
- Nadelen: lage sierwaarde, heeft veel onderhoud (maaien) nodig.
- Toepassing: sier-, sport- en speelgazons. Rietzwenkgras is een ‘alleskunner’.
Struisgras (Agrostis tenuis)
- Voordelen: vormt een zeer dichte en fijnbladige zode en heeft een hoge sierwaarde. Struisgras heeft zowel onder- als bovengrondse uitlopers en is goed bestand tegen kort maaien en zeer geschikt voor vochtige (zand)grond. Het groeit ook goed in de schaduw en blijft het hele jaar door mooi groen, tenzij is erg droge tijden.
- Nadelen: het gras is zeer gevoelig voor droogte en heeft een lage betredingstolerantie.
- Toepassing: siergazons en golfgreens.
Gazontypes
Siergazon: eerder om naar te kijken en visueel van te genieten dan om vaak te betreden. Het siergazon voelt zeer zacht aan, maar vergt veel onderhoud (regelmatig maaien, onkruid wieden en vaak bemesten). Siergazons zijn doorgaans mengsels van roodzwenkgras, aangevuld met Engels raaigras.
Speelgazon: hier mag probleemloos op gelopen en gespeeld worden, ook door huisdieren. Het heet bij sommige leveranciers niet voor niets ‘familiegazon’. Het gazon bestaat uit sterke grassoorten die droogtetolerant zijn en toch een mooie sierwaarde hebben. Het is dan ook een typisch familie gazon. Speelgras heeft ook een goed zelfherstellend vermogen en vergt relatief weinig onderhoud. Een speelgazon bestaat uit een mix van fijne en grove grassoorten als zwenk-, beemd-, struis- en Engels raaigras.
Sportgazon: bestaat uit grovere grassoorten en kan dagelijks stevig belast worden. Ideaal dus voor sportvelden en verschillende sporten, maar ook voor tuinen met spelende kinderen en ravottende huisdieren. De grasmat herstelt snel, ook na intensief gebruik, en doet het goed op een zanderige ondergrond. Sportgazon is doorgaans samengesteld uit veldbeemdgras en een hoog percentage snel kiemend Engels raaigras.
Schaduwgazon: oor de ligging van het gazon of de aanwezigheid van bomen, kan schaduw de overhand nemen, waardoor de kans op mos en andere onkruiden toeneemt. In dit geval moet geopteerd worden voor grassoorten die goed tegen minder licht kunnen en goed bestand zijn tegen droogteverschijnselen. Een samenstelling roodzwenkgras en struisgras vormt de basis, aangevuld met sterkere soorten zoals Engels raaigras en hardzwenkgras. Op die manier blijft het gazon sterk en toch mooi voor het oog.
Weidegras: hoewel dit buiten het bestek van een klassiek tuingazon valt, hebben sommige mensen ook een weide ter beschikking om bijvoorbeeld paarden of pony’s te houden. Doorgaans bestaan weidemengsels uit Engels raaigras. Dit soort gras groeit goed, is bestand tegen hoge betreding en levert bovendien veel ruwvoer.