10 tips om jouw tuinen waterklaar te maken

De voordelen zijn niet enkel maatschappelijk, je geeft het groen in de tuin dan pas écht kansen om de extremen de baas te kunnen.

Stop met verharden, afvoer naar de riolering en/of grondwaterputten

Wellicht het allerbelangrijkste is te stoppen met wat in een recent verleden nog als perfect aanvaardbare ingrepen werden beschouwd. Dat zijn ze nu absoluut niet meer. Stop het verharden. Regenwater kan niet insijpelen en komt in onze riolen (en uiteindelijk de zee) terecht. Ons grondwater wordt niet aangevuld en bij hevige regenval staan straten blank. Allemaal het gevolg van de optelsom van al die kleine vierkante meters verharding. Nog erger zijn grondwaterputten. Je spreekt natuurlijke reserves aan, de grondlagen drogen op en verzakken, huizen verzakken.

Vergroen de tuinen

Een kale bodem droogt sneller uit. Door de harde korst verliest de bodem het vermogen om water op te nemen. Beplanting voorkomt dit doordat het water vasthoudt en doordat de doorworteling van de grond het infiltratievermogen verbetert. Hoe hoger de beplanting, des te dieper de wortels en des te beter de doorworteling van de bodem en de waterbuffering in de plant, op de plant en in de bodem. Een beplante bodem warmt bovendien veel minder op in de zomer vergeleken met een verharde bodem. Beplanting biedt daarnaast ruimte aan allerlei leven en houdt door verdamping de omgeving koel.

Vergroen de daken

Groendaken hebben veel positieve effecten. Ze bufferen regenwater, houden een woning koel en zorgen voor meer biodiversiteit. Een professioneel aangelegd groen dak verlengt de levensduur van een dak ook gevoelig. Er bestaan extensieve groendaken (sedumdaken) die nauwelijks onderhoud vragen. Daarnaast zijn er intensieve groendaken (dakterras, dakmoestuin …) die bewatering en onderhoud vragen. Beiden worden opgebouwd uit een substraatlaag met de beplanting, eronder een drainagelaag, een wortelwerende laag en een waterdichte laag. In samenspraak met een specialist kan dit voor erg mooie resultaten zorgen.

Kies waterdoorlatende verharding

Kan je niet anders dan een stuk tuin verharden? Kies dan voor waterdoorlatende oplossingen. Regenwater hoeft niet altijd via een putje en een riool afgevoerd te worden, er zijn genoeg oplossingen om het toch in de bodem te laten sijpelen. Dit helpt mee om wateroverlast door hevige regenbuien op straat en in de tuin te voorkomen. Waterdoorlatende verharding biedt ook meer ruimte aan een natuurlijk bodemleven en sommige materialen worden ook minder heet in de zomer.

Groene erfafscheiding

Plant hagen en struiken in plaats van een houten schutting te zetten. De bladeren helpen water te verdampen en groene erfafscheidingen zijn beter voor de biodiversiteit: hagen en struiken bieden schuilplaatsen en voedsel aan veel soorten vogels en insecten. Daarnaast helpen ze de tuin koel te houden en zijn ze goed voor de waterhuishouding.

Geveltuintje

Woont je opdrachtgever in een stadstuin? Het verwijderen van een rij tegels langs de gevel van een huis zorgt ervoor dat regenwater in de grond kan infiltreren. Planten in volle grond hoef je ook minder vaak water te geven dan planten in een pot. En door klimplanten in de geveltuin te plaatsen, blijft het begroeide deel van de gevel in de zomer koel.

Infiltratievoorziening

In tuinen met een goed waterdoorlatende ondergrond, zijn infiltratiekratten en buizen een relatief simpele en niet dure oplossing voor infiltratie. Deze voorzieningen plaats je onder de grond. Om vast te stellen hoe goed de bodem water doorlaat, kan je de emmerproef doen. Je graaft een gat van 30x30x30 cm en gooit hierin een emmer water leeg. Als het water binnen een half uur helemaal is weggelopen, heb je een goed doorlatende, zanderige grond. Duurt het meer dan vier uur voordat het water wegtrekt, dan is de bodem een slecht doorlatende veen- en kleigrond. Tip: plaats een bladvang tussen regenpijp en infiltratiekrat om verstoppingen te voorkomen.

Bodemverbetering

Een hoger sponsgehalte in de tuinen verkrijg je ook via het ontwikkelen van een humusrijke bodem. Hoe zandiger de bodem, hoe groter het effect. Goed organisch materiaal, vrij van pesticiden, zorgt ervoor dat het bodemleven (onder meer regenwormen) sterk verbetert en dat water veel sneller in de grond sijpelt.

Regenwateropslag

Vang regenwater op en sla het op om later te gebruiken. Een véél beter alternatief dan de schadelijke grondwaterputten. Kies uit vele vormen en maten van regenwateropslag: regenwaterput, -ton, -zuil, -schutting ... Zorg er wel voor dat er een overloop is.

Buffervijver of wadi

De schuine, beplante oevers van een regenwaterbuffervijver bevorderen de biodiversiteit en helpen een tuin koel te houden. Een buffervijver is zinvol in gebieden met kleigrond en een hoge grondwaterstand. Bij de aanleg zorg je er best voor dat de vijver diep genoeg is zodat waterdieren zowel bij een lage waterstand als bij vorst overleven. De buffercapaciteit is beperkt; de vijver voorzie je dus best van een overstort. In zandgrond is een wadi meer geschikt. Dit lager gelegen stuk grond - een greppel of glooiende kuil - vangt het water op bij hevige regenval waarna het traag de grond kan insijpelen.